کلارا زتکین - شگفت‌انگیز نیست که مرتجعین درکی ارتجاعی در مورد کار زنان داشته باشند، ولی برخورد با نقطه‌نظر اشتباه‌آمیز در میان سوسیالیست‌ها بسیار تعجب‌آور است؛ نقطه‌نظری که خواهان حذف کار زنان است. مساله‌ی رهایی زن در تحلیل آخر، یعنی مساله‌ی کار زنان، مساله‌ای اقتصادی...

افسانه نجم‌آبادی - مترجمان: آتنا کامل و ایمان واقفی - مقدمه کتاب «زنان سبیلو و مردان بدون ریش» مطالعه‌ی درخشانی است درباره‌ی چرخش گفتار جنسیتی در ایران عصر قاجار. افسانه نجم‌آبادی چنان که همین‌جا در مقدمه‌ی کتابش نیز توضیح می‌دهد، کوشیده است به اتکای منابع تصویری،...

لیلیا دی. ‌مونزو - ترجمه‌ی: روژان مظفری - چکیده: در این مقاله استدلال می‌شود که مارکسیسم ذاتا ضد تبعیض جنسی، ضد نژادپرستی و علیه همه‌ی اشکال بهره‌کشی و ستم است. مارکسیسم به‌ مثابه فلسفه‌ی انقلاب فقط حول محور تجدیدساختار اقتصادی نیست، بلکه در مورد تکوین بشریتی جدید...

سیلویا فدریچی - ترجمه‌ی: طلیعه حسینی - جنسیت همان خلاصی از انضباط فرآیند کار است که به ما داده می‌شود. متمم ضروری روزمرگی و انضباط خشک هفته‌ی کاری است. مجوزی است برای «طبیعی‌ بودن» و «سخت‌ نگرفتن»‌ که در نتیجه‌ی آن ما می‌توانیم روز دوشنبه سرحال‌تر سر کارمان برگردیم....

اما گلدمن - ترجمه: «گروه ارغوان» - مُصلحان جامعه‌ی ما ناگهان به کشف بزرگی نائل آمده‌اند؛ تجارت پنهان فحشا. صفحات روزنامه‌ها پُر است از توصیف این «اوضاع و احوال بی‌سابقه» و قانون‌گذاران اکنون در حال وضع مجموعه قوانین تازه‌ای به منظور مقابله با این وحشت عظیم هستند. جالب...

فرزانه راجی - زنان و دختران در تمام جهان بیش‌ترین تعداد قربانیان آزار کلامى، فیزیکى و در نهایت خشونت جنسى را تشکیل می‌دهند. مثلا در آلمان، در قلب اروپاى غربى، از هر چهار زن و دختر یک ‌نفر تجاوز کلامى، دست‌مالى، آزار و حتى خشونت جنسى را تجربه می‌کند. در کشورهای به...

یوسف کهن - مقدمه: امروزه، کم‌تر کسی جرات می‌کند تا علنا از نابرابری زن و مرد دفاع کند.(۱) افراد بی‌شمار و جوامع انسانی بسیار، پذیرفته‌اند که تبعیض جنسیتی باید ملغی شود.(۲) تلاش‌های فردی، جمعی و حتا بین المللی زیادی در جریان است تا از ابعاد ستم‌کشی، بی‌عدالتی و خشونت...

اریک بلان - این سوسیالیست‌ها بودند که حق رای زنان را به دست آوردند خلاف این افسانه که می‌گوید سوسیالیست‌ها همواره ستم جنسیتی را نادیده گرفته‌اند، این فمینیست‌های سوسیالیست بودند که برای نخستین بار - و از طریق شورش‌های طبقه‌ی کارگر- حق رای زنان را به دست آوردند. سیاست...

میترا یوسفی‌مشهور - کلارا زتکین (Clara Zetkin) در سال ۱۸۹۴ در مقالات خود در مجله‌ی «زنان سوسیال دموکرات» به نام «برابری» (Die Gleichheit)، که آن را سه سال قبل تاسیس کرده بود، به جدل با جریان اصلی فمینیسم آلمانی پرداخت؛ «فمینیسم بورژوایی و جنبش زنان پرولتر»، به گفته‌ی...

فرزانه راجی - گرایش‌های نظری جنبش زنان از ابتدای «سازندگی» تا «دولت تدبیر و امید» هدف اصلی این نوشته بیش از همه چیز بررسی گرایش‌های نظری موجود در جنبش زنان در روند کلی آن از ابتدای دولت «سازندگی» تا ابتدای دور دوم زمام‌داری دولت «تدبیر و امید» در بستر مشخص اقتصادی -...

مهسا اسداله‌نژاد - به میلاد پشتیوان - کار تجارت از چه معنی کار زن نیست/ کار صناعت با چه منطق کار من نیست؟ کفش زنان را از چه رو زن خود ندوزد/ زن از چه جراح و طبیب جان و تن نیست؟ پس خواهرانم تا به کی بیکاره هستید/ تنها برای تخم‌گیری خلق گشتید؟ تنها برای عشق مردان...

تهیه و تنظیم: پوران نوایی - در روز هشتم مارس ۱۹۷۹، هجدهم اسفند ۵۷، هزاران هزار زن، دوش به دوش مردانی هم‌راه، علیه فرمان حجاب اجباری خمینی به خیابان‌ها سرازیر شدند. زنانی از هر قشر و طبقه، با حجاب و بی حجاب، دانش‌گاهی و خانه‌دار، مادر و دختر، دست در دست هم، در کنار...

آلکساندرا کولونتای - ترجمه و تلخیص: فرزانه راجی معتقدم لازم است کتاب‌ها و نوشته‌های کلاسیک در مورد مارکس، «مارکسیسم» و… خوانده شوند. خواندن آن‌ها مانع دوباره‌کاری ما خواهد شد و باعث می‌شود نیرو و انرژی خود را صرف بسط و گسترش آن‌ بخش‌هایی کنیم که یا اساسا به آن‌ها...

زهره ستوده - کمون پاریس یک رویداد تاریخی است که ریشه در انقلابات و مبارزات اجتماعی ـ سیاسی گذشته‌ی فرانسه، به ویژه از زمان انقلاب کبیر فرانسه ۱۷۸۹ به بعد، دارد . سقوط امپراتوری دوم، اعلام جمهوری سوم، قحطی، چندین ماه گرسنگی، شکست فرانسه در جنگ با دولت پروس و تسلیم در...

تینا علایی - متن پیش رو تلاشی است در اثبات این موضوع که چرا «فمینیستی» خواندن انقلاب جاری می‌تواند هراس‌ناک باشد و همه‌ی‌ فمینیست‌ها با هم منافع جنبشی واحد ندارند و اساسا محدودیت‌های جدی در مبارزه با کُلیت نظام‌ سرمایه‌داری دارند. اگرچه این مساله امروز مساله‌‌ی الیت...

بیژن هدایت - «تغییر یک دوره‌ی تاریخی را همواره می‌توان با میزان پیش‌رفت زنان به ‌سمت آزادی تعیین کرد؛ چرا که در این‌جا، در رابطه‌ی بین زن و مرد، رابطه‌ی بین قوی و ضعیف، پیروزی سرشت انسانی بر ستم‌گری مشهود‌تر از هر جای دیگر است. درجه‌ی رهایی زنان، معیاری طبیعی برای...

پروین اشرفی - به بهانه‌ی ۲۵ نوامبر، روز جهانی منع خشونت علیه زنان، حدود نیم قرن از زمانه قتل پروانه‌های میرابال در جمهوری دومینیکن می‌گذرد و ۲۵ نوامبر، روز جهانی منع خشونت بر علیه زنان، بار دیگر فرا رسیده است. اما امسال در شرایطی به موضوع خشونت بر زنان پرداخته می‌شود...

ئولین رید - برگردان: پوران نوایی - انسان‌شناسی یکی از رشته‌های جوان علوم اجتماعی است، که بیش از صد سال قدمت دارد. در ابتدا، بنیان گذاران علم انسان‌شناسی آن را به مثابه علم تکامل اجتماعی و برای بررسی خاستگاه اجتماعی مردم در نظر می‌گرفتند. آنان در بررسی‌های...

ساندرا بلادورث - مترجم: هومن کاسبی - چیزی زننده در قلب این جامعه وجود دارد. جریانی دائمی از گزارش‌های تلخ، آزارهای [مستمر] جنسی را فهرست می‌کند. مساله فقط خشونت خانگی مردان نیست، همان خشونتی که بیش‌تر توجه عمومی بر آن متمرکز شده‌‎ است؛ بلکه هم‌چنین آزار کودکان توسط...

پادى كوئيك - برگردان: حسن احمدى - خلاصه: تز پايه‌اى اين مقاله اين است كه زن ستيزى بر اساس‏ نقش‏ زنان در درون طبقه‌‌ی تحت استثمار، به عنوان تجديد توليد كنندگان كارگران در جامعه‌ى طبقاتى، استوار شده است. زن ستيزى، آن چنان كه انگلس‏ می‌گفت، نه ناشى از نياز طبقه‌ى حاكم در...

هال دریپر - ترجمه‌ی: نیکزاد زنگنه - بحث انقلاب در انسان، بی‌هیچ تناقضی، با زنان آغاز می‌شود. چشم‌انداز الغای نهایی تقسیم کار در جامعه و بنابراین کژدیسگی روابط انسانی که تقسیم کار تحمیل می‌کند، به همان نقطه‌ی آغاز تقسیم کار اجتماعی که مارکس و انگلس به آن اشاره...

این مقاله با عنوان «ماجرای امروز و دیروز نیست» نخستین بار اندکی پس از خیزش شش روزه‌ی زنان ایرانی علیه حجاب اجباری، در شماره‌ی نهم مجله‌ی «کایه دو فمینیسم»، به‌ تاریخ آوریل - مه سال ،۱۹۷۹ منتشر شده و به تاریخ مبارزه‌‌ی زنان ایران از زمان تاسیس نشریه‌های «دانش» و...

شکوه صبحی - در دوران سرمایه‌داری زندگی می‌کنیم. بیش از پنج قرن از به وجود آمدن سرمایه‌داری گذشته است. در طی این مدت، نظام سرمایه‌داری تغییرات بسیار کرده، تکامل یافته و اکنون در قرن ٢١، سرمایه‌داری نئولیبرال در تمام ارکان زندگی بشر نفوذ کرده و تغییرات بسیار بنیادی و...

لیلا دانش - مقدمه جنبش رهایی زن در ایران چیزی قریب صد سال عمر دارد. تداوم این جنبش را زنان بسیاری در نسل­‌های مختلف با تلاش‌­ها و مبارزات، سنت­‌شکنی و بلندپروازی، تفکر و تعمق، درایت و تاثیرگذاری، در زندان نشستن و تبعید، جان دادن و زایش ممکن کرده‌­اند. از تلاش برای...

مارتا ای خیمه‌نس - ترجمه‌ی: فرزانه راجی - چکیده: برای شناختن الف: شرایط ساختاری سرمایه‌داری و هم‌چنین فرایندهای کلانی که بنیاد‌های نابرابری زن و مرد در جوامع سرمایه‌داری هستند؛ و ب: محدوده‌های تغییرات سیاسی و قانونی برای پایان بخشیدن به نابرابری جنسیتی، روش‌شناسی...

ادوارد و النور ماركس‏ اولينگ - برگردان: جعفر رسا - چاپ كتاب آگوست ببل(۱) تحت عنوان «زن، گذشته، حال و آينده»(۲) و انتشار ترجمه‌ى اين اثر به انگليسى، تلاش‏ براى توضيح موضع سوسياليست‌ها در قبال مساله‌ی زن را به موقع كرده است. استقبالى كه از اين اثر در آلمان و انگلستان...

لوئیز اُوشِی - برگردان: رها اسدزاده - انقلاب روسیه زند‌گی زنان را دست‌خوش دگرگونی ساخت و چنان ضربه‌ی سختی به تبعیض جنسی وارد آورد که هرگز پیش از آن تجربه نشده بود و پس از آن هم نشد. دست‌آوردهای زنان در ماه‌های پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷: حق سقط جنین، به رسمیت شناختن...

شهرزاد مجاب - اگر در گذشته قتل ناموسی خبرساز نبود و پایمال کردن حق حیات هر زن در سکوت مرگ­‌بار خانواده، جامعه، پارلمان، حکومت و رسانه­‌ها به فراموشی سپرده می‌­شد، امروز پرده‌پوشی این جنایت به آسانی میسر نیست. جنبش زنان و جنبش فمینیستی پرده از روی این جنایت...

احمد سیف - نظام اقتصادی سرمایه‌سالاری، تولید کالایی است. تولید و توزیع و پس آن گاه مصرف کالاست که باعث انباشت سرمایه برای تولید بیش­تر می‌­شود. هر کدام از این حلقه­‌ها که نباشد، نظام اقتصادی موجود به دست‌انداز می­‌افتد. از این نظر، تبلیغات که نقش مهمی در گسترش فرهنگ...

لئون تروتسكى - برگردان: رضا اسپيلى - دقیق‌ترین روش برای اندازه‌گیری پیشرفت ما، انجام اقداماتی عملی است که برای بهبودی موقعیت مادر و کودک صورت می‌پذیرد. این روش اطمینان‌بخش است، گم‌راهی پدید نمی‌آورد و به سرعت و گستردگی، موفقیت‌های مادی و دستاوردهای فرهنگی به ارمغان...

جایاتی گاش - ترجمه: اکرم پدرام‌نیا - گزیده‌ای از مقدمه‌ی کتاب «انباشت سرمایه و زنان کارگر در اقتصاد آسیا» (پیتر کاسترز) از دیرباز در کتاب‌های مرجع اقتصادیِ نظام سرمایه‌داری بر این موضوع تاکید شده که در هر نظام اقتصادی «نیروی کار» عاملی بیرونی ا‌ست، اما به ‌واقع این...

امین قضایی - این مقاله قصد دارد رویکرد ساخت­‌گرایی به مقوله‌ی جنسیت را بررسی و نقد کند. برای بررسی ساخت­‌گرایی در باب جنسیت، آرای جودیت باتلر در کتاب «معضل جنسیتی» را به عنوان یک نمونه بارز انتخاب کرده‌ام. ساخت­‌گرایی (constructivism) بر این عقیده استوار است که...

یونس پارسا بناب - شوراهای زنان شوراها و دیگر سازمان­‌های زنان که در دوره­ی اول انقلاب مشروطیت در ایران در دفاع از انقلاب مشروطیت و احقاق حق برابری و رفع ستم بر زنان به وجود آمدند، متنوع و بی­‌شمار بودند؛ ولی به خاطر حاکمیت جّو خرافات مذهبی از یک سو و تسلط رژیم استبداد...

جوانا برنر - مترجم: اکرم پدرام نیا - در این نوشته، برآنم که کتاب با ارزش و خواندنی «فمنیسم گُم­‌راه شده»، اثر هستر اینشتین، استاد علوم اجتماعی کالج کویینز را معرفی کنم؛ اثری که به نظر من، همه‌ی طبقه‌های اجتماعی باید مطالعه کنند‌. هستر اینشتین در این کتاب، فمنیسم...

ویرجینیا وولف - ترجمه: رها دوستدار - اَدِلاین ویرجینیا وولف (۱۸۸۲ تا ۱۹۴۱) نویسنده و متفکر مدرنیست انگلیسی بود. شهرت وولف، که از مهم‌ترین رمان‌نویسان قرن بیستم به شمار می‌رفت، پس از جنگ جهانی دوم به‌ شدت رو به افول گذاشت. ولی با گسترش نقد فمینیستی در دهه‌­ی ۱۹۷۰ بار...

مهناز متین - با استقرار جمهوری اسلامی در ایران، احکام و شریعت اسلامی مبنای قانون‌گذاری و تعیین مناسباتِ اجتماعی قرار گرفت. بنیان‌گذاران جمهوری اسلامی، "بهشتی" را به آحاد مردم و به ویژه زنان وعده می‌دادند که تحقق "دوران طلایی صدر اسلام" را هدف داشت. مقدر بود که این...

الكساندرا كولونتاى - ترجمه و تلخيص‏: پروين اشرفى - دنباله‌روان ماترياليسم تاريخى كه توجه و تحقيق در مورد بحث مساله‌ى برترى يك جنس‏ بر جنس‏ ديگر، و يا بحث درباره‌ى سنجش‏ مغزها و مقايسه‌ى ساختار روانى مردان و زنان را به بورژوازى واگذار مى‌كنند، مشخصات طبيعى هر جنس‏ را...

جولیت میچل - ترجمه: اکرم پدرام‌نیا - در سال ١٩٧۰ چند نمونه از جنبش‌های رهایی‌بخش زنان پدید آمد که این جنبش‌ها در همه‌ی کشورهای لیبرال-دموکرات جهان فعالیت داشتند، به جز در سه کشور از کشورهای سرمایه‌داری: ایسلند، اتریش و سوییس. به عبارت دیگر، شاید بتوان گفت که جنبش‌های...

لیز مندل - ترجمه: سروش دشتستانی - توضیحات وب‌سایت "در دفاع از مارکسیسم": لیز مندل در این مقاله به نحوه‌­ی نگرش رزا لوکزامبورگ به مساله‌­ی زنان و جدا ناپذیری آن از مبارزه‌­ی طبقه‌­ی کارگر به عنوان یک کل می‌­پردازد. او هم‌­چنین به این می‌­پردازد که مبارزه برای حقوق...

راونتری - مترجم: افشار - مقاله "اقتصاد سیاسی رهائی زنان" نوشته مارگارت بنستون در شماره سپتامبر ۱۹۶۹ نشریه «مانتلی ریویو» چاپ شد. او زنان را چنین تعریف می‌کند: "آن گروهی از مردم که مسئول تولید ارزش‌های مصرفی ساده در فعالیت‌هایی هستند که در ارتباط با خانه و خانواده قرار...

لیلا دانش - متن کامل سخن‌رانی در سمینار کارزار زنان- استکهلم، هفتم مارس ۲۰۰۹ با شادباش روز جهانی زن. صد سال از اولین انقلاب و سی سال از دومین انقلاب تاریخ معاصر ایران می‌­گذرد. این هر دو واقعه در تکوین جنبش رهایی زن در ایران مهم بوده و موضوع بررسی­‌ها و واکنش‌­های...

مارگارت بنستون* - ترجمه: آ. یونسی - "موقعیت زنان، مانند هر چیز دیگری در جامعه پیچیده ما زمینه اقتصادی دارد". النور مارکس "مساله زن" معمولاً در تحلیل ساخت طبقاتی جامعه نادیده گرفته می‌شود. دلیل‌اش هم این است که از یک طرف طبقات به طور کلی به واسطه رابطه‌ای که با وسائل...

فيروزه مهاجر - گرچه نمی‌توان با قطعیت روسپی‌گری را از قدیمی‌ترین حرفه‌های جهان شمرد، یک کتیبه‌ی بابلی چهار هزار ساله خبر از وجود آن در دوران کهن می‌دهد. ظاهرا روسپی‌گری و ارائه‌ی خدمات جنسی در مقابل مزد از دیرباز یکی از حرفه‌های رایج در تمامی شهرهای کوچک و بزرگ شرق و...

الکساندرا کولنتای - برگردان: صبا راهی - روز زن چيست؟ آيا برگزاری اين روز واقعا ضرورت دارد؟ آيا "روز زن" به نوعی امتياز دادن به زنان بورژا، به فمينيست‌ها، طرف‌داران حق رای (زنان) به حساب نمی‌آيد؟ آيا اين روز به وحدت جنبش کارگری آسيب وارد نمی‌کند؟ اين سئوالات هنوز در...

نیلوفر انسان -  خشونت مالی یكی از انواع خشونت‌هایی است كه می‌تواند علیه زنان اعمال شود. اما تعریف آن هنوز برای بسیاری از زنان تعریفی تازه است كه تا به حال به گوش آن‌ها نخورده و با آن بیگانه‌اند. بی‌شك برای زینب هم كه قصد دارم با او در این باره صحبت كنم، خشونت مالی...

دیا دوتا - مترجم: مهتاب محبوب - کار مراقبتی بدون مزد زنان هنوز به‌ رسمیت شناخته نشده و یا پرداخت نمی‌شود نابرابری در اقتصادهای ما کاملا نمایان و آشکار است. نه تنها یک درصد بالای جمعیت دارای ثروت بیش‌تری نسبت به ۵۰ درصد پایینی جمعیت هستند، بلکه به نظر می‌رسد تفاوت...

فردريش‏ انگلس - برگردان: پوران نوايى - همان‌طور كه قبلا توضيح داديم، اين نوع خانواده در دوران گذار از مرحله‌ى ميانى بربريت به مرحله‌ى بالاتر از خانواده‌ى زوجى به وجود آمد و پيروزى نهايى آن يكى از نشانه‌هاى شروع تمدن جديد شمرده مى‌شود. خانواده‌ى تك‌همسرى بر پايه‌ى...

اِلوآ والا - برگردان: بهروز عارفی - «لوئیز میشل»‌ها در قیام زنان رخت‌شو، صحاف، سرآشپز، روزنامه نگار... و زنانی که مخالفان‌شان آنان را «آتش‌افروز» خطاب می‌کردند، شکوه‌مندانه در نبردهای کمون شرکت کردند: کسانی که اسلحه در دست به راه افتادند، کسانی بودند که سودای ساختن...

زهره اسدپور - پاسخ رادیکال به خانه‌داری، از یک سو کوچک کردن آن از طریق اجتماعی کردن کار خانگی و از سوی دیگر پرداخت بیمه‌ی بیکاری و تلاش برای حرفه‌آموزی و جذب زنان در بازار کار است. کار خانگی چیست؟ پاسخ به این سئوال شاید در وهله‌ی اول ساده باشد، اما ما همواره می‌توانیم...

ارغوان - در مطلب پیش به پیچیدگی‌های اشتغال زنان اشاره کرده و این سئوال را مطرح کردیم، که آیا می‌توان افزایش حضور در بازار کار را به منزله‌ی رهایی زنان تلقی کرد؟ در دهه‌های گذشته نرخ اشتغال زنان افزایش یافته و زنان سهم بیش‌تری از بازار کار را در اختیار گرفته‌اند، اما...

ارغوان - کارل مارکس در ایدئولوژی آلمانی می‌گوید: «در جامعه‌ی کمونیستی، که دایره‌ی آزادی هر فرد بیش از همیشه‌ است و وی می‌تواند در رشته‌ی مورد علاقه به موفقیت دست پیدا کند، جامعه فرایند تولید را کنترل می‌کند و بنابراین فردی مثل من می‌تواند امروز کاری انجام دهد و فردا...

رزا لوكزامبورگ - «چرا در آلمان تشكلاتى براى زنان كارگر وجود ندارد؟ چرا ما كم‌تر درباره‌ى جنبش‏ زنان كارگر مى‌شنويم؟» اما ايرر(۲)، از بانيان جنبش‏ زنان كارگر آلمان، با اين پرسش‏‌ها، مقاله‌ى ۱۸۹۸ خود را، «زنان كارگر در مبارزه‌ى طبقاتى»، آغاز مى‌كند. از آن زمان هنوز ۱۴...