کمال خسروی - یک: ورای واکاوی خیر؛ این جنگ اسرائیل و حماس یا جنگ حماس و اسرائیل نیست، و بنابراین، فرقی نمی‌کند که اول اسم حماس را ببریم و سپس اسم اسرائیل را، یا برعکس. این جنگ اسرائیل است علیه انسان‌های ساکنِ قفسِ دوزخین غزه، به‌ طور اخص، و جنگ اسرائیل است علیه مردم...

الکساندر کوبرن - ترجمه‌ی: لقمان تدین نژاد - اسرائیل و هشدار تاریخ: سرنوشت قلعه‌الحصن سوریه مقدمه‌ی مترجم: الکساندر کوبرن، Alexander Cockburn، ۲۰۱۲-۱۹۴۱، یکی از روشن‌فکران و روزنامه‌نگاران برجسته‌ی چپ‌گرا در آمریکا بود که با نظریات شجاعانه و نامتعارف و نقدهای کوبنده‌ی...

اریش فروم - مترجم: محمد راه رخشان - طبیعت انسان الف: مفهوم طبیعت انسان مارکس هرگر، مانند بسیاری از روان‌شناسان و جامعه‌شناسان معاصر، معتقد نبود که چیزی به عنوان طبیعت انسان وجود ندارد؛ یا این که معتقد باشد انسان در هنگام تولد مانند لوح سفیدی است، که فرهنگ اجتماع (به...

اریک هابسبام - ترجمه‌ی: ارغوان فراهانی - موضوع سخن‌رانی من موضوعی است که در کمال تعجب بسیار جدید است.[۱] ما چنان به اصطلاحاتی هم‌چون «هویت جمعی»، «گروه‌های هویتی»، «سیاست هویت» و البته «قومیت» خو کرده‌ایم که سخت می‌توان به یاد آورد که این اصطلاحات چقدر در دایره‌ی...

حسن مرتضوی - اندیشه‌هایی پیرامون دموکراسی هنگامی كه انقلاب اكتبر رُخ داد، لوکزامبورگ در حال گذراندن حبس چهار ساله‌ی خود در زندان‌های امپراتوری آلمان بود. تنها، اسیر بیماری‌های دردناك و دست‌خوش اثرات روانی ناشی از حبسی طولانی و بی‌ارتباط با اطلاعات و منابع دنیای بیرون...

بیژن هدایت - مطبوعات و سانسور در ایران: هم‌زاد تاریخى! با پیدایش‏ زمینه‌هاى نظام سرمایه‌دارى، ایجاد و گسترش‏ شهرها، افزونى جمعیت و...، گسترش‏ ارتباطات، به ویژه در شكل انتشار و رواج مطبوعات، خود را به عنوان یک نیاز جامعه‌ی بشرى نشان مى‌دهد. روال پیش‌رفت جامعه و لزوم...

جواد طیب - پیش‌گفتار: رفقا و حضار گرامی بسیار بسیار خوش آمدید؛ با عرض درود برای همه‌ی شما رفقا، آرزوی سلامتی و خوشی دارم؛ راستش، بحثی را که من امشب قرار است زیر عنوان «در نقد ناسیونالیسم و راه‌حل‌های آن» در جغرافیای سیاسی افغانستان ارائه کنم، یک بحث تفننی نیست؛ بحثی...

اريك هابسبام - ترجمه: فرهاد بشارت - مقدمه‌ى مترجم: مقاله‌ى «ملت به مثابه‌ى يك سنت اختراعى» نوشته‌ى اريك هابسبام، مورخ و متفكر ماركسيست معاصر انگليسى، است. اين مقاله براى اولين بار در سال ۱۹۸۳ در مجموعه‌اى تحت عنوان «اختراع سنن» منتشر شد. براى ترجمه‌ى فارسى حاضر از متن...

رزا لوکزامبورگ - ترجمه‌ی: کمال خسروی - بازتولید سرمایه‌دارانه عرضه‌ کننده‌ی شکل و قواره‌ای کاملا خودویژه است. در حالی که بازتولید در هر شکل اقتصادی دیگر ـ صرف‌نظر از مداخله‌های بیرونی و قهرآمیزـ چرخه‌ای بی‌وقفه و یک‌نواخت دارد، بازتولید سرمایه‌دارانه ـ به روایت از...

کمال خسروی - ایدئولوژی «طبقه‌ی متوسط» سازوکاری است که به یاری آن و با ترفند افسون ریشه‌دارترین، نیرومندترین و، از این‌ رو، کاراترین راه‌بردهای نمادین (گفتمانی ـ ایمائی) ایدئولوژی بورژوایی، واقعیت اجتماعی و تاریخی لایه‌ها، قشرها یا طبقاتی از جامعه‌ی بورژوایی معاصر به...

اریک هابسبام - ترجمه‌: حسن مرتضوی - در این‌جا گرد آمده‌ایم تا پیرامون درون‌مایه‌ها و مسائل مربوط به برداشت ماركسیستی از تاریخ، یک‌صد سال پس از مرگ ماركس، به بحث بپردازیم. این بحث را نباید جزیی از تشریفات این مراسم تلقی كرد، هرچند باید این مراسم با یادآوری نقش یگآنه‌ی...

اریش فروم - برگردان: پارسا نیک جو - بخش اول: مُرادمان از "شخصیت اقتدارطلب" چیست؟ ما به طور معمول، تفاوت میان فردی که می‌خواهد بر دیگران تسلط یابد و آن‌ها را کنترل و مهار کند، و فردی که به تسلیم شدن و فرمان بُردن گرایش دارد و پذیرای تحقیر شدن است را به روشنی...

یادداشت سردبیران مانتلی ری‌ویو - برگردان: نیکوپورورزان - تاثیر عمده‌ی کتاب «سرمایه‌ی انحصاری» به قلم پُل باران و پال سوییزی، که در سال ۱۹۶۶ در اوج جنگ ویتنام انتشار یافت و اکنون یک اثر کلاسیک محسوب می‌شود، را می‌توان به فصلی از این کتاب با عنوان «جذب مازاد: نظامی‌گری...

روزا لوکزامبورگ - ترجمه‌ی: عباس شهرابی فراهانی(۱) - مقدمه‌ی ویراستار انگلیسی: در سپتامبر ۱۹۱۸، جبهه‌ی غربی آلمان فرو پاشید و به دنبال آن، موج جدیدی از اعتصابات شکل گرفت. پایان جنگ به‌ روشنی دیده می‌شد. حکومت، که آرزومند گسترش پایگاه‌اش بود، در اقدامی برای نجات خود،...

کارل مارکس - ترجمه‌ی: روزبه آقاجری - مقدمه‌ی مترجم فارسی: شاید تز سوم از تزهای فوئرباخ تنها متن مارکس درباره‌ی آموزش باشد که به فارسی ترجمه شده است. تا پیش از این، آن‌چه می‌توان آن را نظریه‌ی آموزشی (پداگوژیک) سوسیالیستی و کمونیستی خواند، یک‌سره برآمده از نوشتارگان...

جیهان توغال - ترجمه‌ی: مهرداد امامی - مقدمه‌ی مترجم: همه‌چیز، همه‌چیز برای تو، دعاهایم، احساساتم … به کسانی که صدایم را می‌شنوند و نمی‌شنوند، به کسانی که می‌پرسند و نمی‌پرسند، ما آن [ترکیه] را دوست داریم، خیلی زیاد (۱) انتخاب مجدد اردوغان به ریاست ‌جمهوری ترکیه یک...

روزا لوکزامبورگ - يادداشت ويراستار در پاييز ۱۹۰۶، سوسيال دموكراسى آلمان در برلين يك مدرسه‌ى حزبى ايجاد نمود. ۳۰ دانشجو، كه از اعضاى حزب و اتحاديه‌هاى كارگرى انتخاب مى‌شدند، طى يك دوره‌ى فشرده‌ى شش‏ ماهه در اين مدرسه به تحصيل تاريخ سوسياليسم، اقتصاد، و مبارزه‌ى...

یادداشت سردبیران «مانتلی ری‌ویو»، مه ۲۰۲۳، دوره‌ی ۷۵، شماره‌ی ۱ - برگردان: نیکو پورورزان - تحلیل مانتلی ری‌ویو پیرامون نقش ایالات متحده در جنگ اوکرایین تا کنون به طور عمده بر توسعه‌ی ناتو (که تلاش‌های ایالات متحده و ناتو برای آوردن اوکرایین به درون این ائتلاف نظامی را...

خوان دال ماسو - ترجمه‌ی: نرگس ایمانی - به نظر می‌رسد که مساله‌ی هژمونی هم در درون و هم در بیرون از ساحت نظریه‌ی مارکسیستی مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفته است. به دنبال مباحث طرح‌ شده در مطالعه‌ی کلاسیک جیانی فرانچیونی، در دفترهای زندان گرامشی، بنای یک نظریه‌ی عام در باب...

بهرام رحمانی - روز ۱۴ ماه مه ۲۰۲۳ (‌۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲)، هم‌زمان دو انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی در ترکیه صورت می‌گیرد. ترکیه از یک‌سو، نقش بارز و تعیین کننده‌ای در منطقه ایفا می‌کند و در کنار عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران یک بازیگر فعال در مناقشات منطقه‌ای...

ژان پل سارتر - مترجم: مهدی نسرین - ما هیچ وقت به اندازه‌ی دوران اشغال توسط آلمان‌ها آزاد نبوده‌ایم. ما همه‌ی حقوق‌مان و اولا حق بیان را از دست داده بودیم. هر روز، رو در رو، به ما توهین می‌شد و باید سكوت می‌كردیم؛ ما را دسته دسته تبعید می‌كردند، به نام كارگر، یهودی و...

بیژن هدایت - هر لحظه‌ی حاکمیت جمهوری اسلامی سرمایه، با خون و جنایت درآمیخته است. استثمار مُشدد برده‌گان مُزدی، فقر و فلاکت فزاینده، تعمیق شکاف طبقاتی، حجاب اجباری و آپارتاید جنسی، نابرابری و تبعیض جنسیتی، خفقان خونین، زندان و شکنجه و اعدام، تخریب زیست مُحیطی، و...،...

اریک هابسبام - برگردان: شروین احمدی - اسپانیا در قرن شانزدهم و هلند در قرن هفدهم، امپراطوری‌های قدرت‌مندی را برپا ساختند. اما تنها بریتانیای کبیر از قرن هجدهم تا نیمه‌ی قرن بیستم و ایالات متحده پس از این تاریخ بودند که توانستند امپراطوری‌های جهانی‌ای بنا کنند که دارای...

آنتونیو گرامشی - برگردان: پارسا نیک‌جو - آیا ما مارکسیست هستیم؟ آیا چیزی به عنوان مارکسیست وجود دارد؟ هان ای حماقت، تو تنها نیرنگ جاودان هستی! به احتمال بسیار در چند روز آینده، به مناسبت فرا رسیدن صدمین سال‌گشت زادروز مارکس، بار دیگر این پرسش طرح خواهد شد؛ و در پاسخ...

اریک هابسبام - ترجمه‌ی فریبرز فرشیم و نرمین براهنی - عنوان این رشته از درس‌گفتارها از کتاب مشهور، اما کم خوانده‌شده‌ی، گئورگ لوکاچ، «تاریخ و آگاهی طبقاتی»، گرفته شده است. این اثر مجموعه‌ی مقالاتی است که در سال ۱۹۲۳ منتشر شده و در درون جنبش کمونیستی به‌ قوت مورد نقد و...

انزو تراورسو - ترجمه‌ی: مبین رحیمی - ظهور راست رادیکال، یکی از برجسته‌ترین مشخصه‌های لحظه‌ی زمانه‌ی ما است. حکومت هشت کشور اتحادیه‌ی اروپا (اتریش، بلژیک، دانمارک، فنلاند، ایتالیا، لهستان، مجارستان و اسلواکی) به ‌واسطه‌ی احزاب راست افراطی، بیگانه‌هراس و ناسونالیستی...

میشل لووی - مترجم: ج. ص. - فلسفه‌ی پراکسیس در اندیشه‌ی رزا لوکزامبورگ انگلس در متنی - که در سال ۱۸۸۸ در معرفی تزهایی درباره‌ی فوئر باخ، اثر مارکس، می‌نویسد- می‌گوید: «این تزها نخستین سندی است که حاوی نطفه‌ای بی نظیر از درکی نوین از دنیا است.» در واقع، مارکس در این متن...

روزا لوگزامبورگ - عنوان بالا - رفرم يا انقلاب - مى‌تواند در اولين نظر موجب شگفتى گردد. آيا سوسيال دمكراسى مخالف رفرم اجتماعى است؟ و يا اين كه مى‌تواند انقلاب اجتماعى و دگرگونى نظام موجود را، كه هدف نهايى اوست، در برابر رفرم اجتماعى قرار بدهد؟ مسلما نه! در حقيقت، در...

اریش فروم - برگردان: علی چگینی - مفهوم "منش انقلابی"، مفهومی سیاسی- روان‌شناختی است. از این لحاظ همانند مفهوم منش اقتدارطلب است، که از حدود سی سال پیش در حوزه‌ی روان‌شناسی مطرح شده است. مفهوم منش اقتدارطلب، ترکیبی است از مقوله‌ای سیاسی، ساختار اقتدار در دولت و...

مترجم: پروین اشرفی - گفت‌وگوی جرمی اسکی هیل با نوآم چامسکی - جنگ، رسانه‌های جمعی، تبلیغات و مسئولیت! - مقدمه‌ی مترجم: این گفت‌وگو زمانی صورت می‌گیرد، که اوکراین پنجاه روز از مرگ و ویرانی جمعی را، علی‌رغم چندین دور مذاکرات در هفته‌های پیش از آن، پشت سر گذاشته بود و جنگ...

مارسل بویس و اشتفان بورنوست - ترجمه‌ی: کاووس بهزادی - رزا لوکزامبورگ، گروه «اسپارتاکوس» و مبارزه برای اپوزیسیون توان‌مند چپ عصر چهارم اوت ۱۹۱۴ چند نفر از نمایندگان چپ حزب سوسیال دمکرات آلمان [SPD] در خانه‌ی رزا لوکزامبورگ در جنوب برلن گردهم آمدند. جو بدی حکم‌فرما بود،...

نیما منصوری - سرکوب آزادی بیان، محدود کردن رسانه‌ها، توقیف مطبوعات، سانسور کتاب و زندانی کردن نویسندگان و روزنامه‌نویسان، از بخش‌های ثابت و همیشگی گزارش‌های خبری درباره‌ی ایران است. در نظام‌های ایدئولوژیک، برخورد دولت‌ها با مطبوعات و دیگر فعالیت‌های فرهنگی برخوردی است...

بیژن هدایت - در روزهایی که خیزش پُر شکوه مردم اعماق، جمهوری اسلامی سرمایه و ماشین وحشت و جنایت آن را به لرزش انداخته، و دریچه‌ی «تغییر» را بیش از هر زمان دیگر فراروی جامعه گُشوده، پروبلماتیک «انقلاب» نیز به گفته‌ها و نوشته‌های بسیارانی راه یافته است؛ حتا آن‌هایی که تا...

پروین اشرفی - درود می‌گویم به همه‌ی دوستان و رفقای حاضر در این برنامه و اجازه بدهید از شما تشکر کنم که از من هم دعوت کردید. و بازهم اجازه می‌خواهم با مردم افغانستان ابراز هم‌دردی بکنم که گویا امروز یک حمله‌ی انتحاری دیگر در آن‌جا، جان بسیاری از آدم‌ها را گرفت. در...

لیلا دانش - اپوزیسیون راست خارج کشور برای انقلاب خیلی عجله دارد. و این عجله ناشی از داشتن آمادگی سازمانی و کادری و برنامه‌ای آن‌ها نیست. مساله از یک‌سو مربوط است به سایه‌ی سنگین اعتراضات گُسترده در ایران که چند سالی است مدام از هر روزنی سر بلند می‌کند و هر بار پُر...

بیژن هدایت - جامعه‌ در جوش و خروش است. به نقطه‌ی اوج غلیان رسیده است. شُعله‌های خشم و عُصیان توده‌ی مردمی، که تا همین دیروز کم‌ترین حقی از آزادی، برابری، و زندگی مُحترم و مُرفه نداشتند، انبان جمهوری اسلامی سرمایه را به آتش کشیده؛ ماشین وحشت و جنایت آن را به لرزه در...

رزا لوکزامبورگ - مترجم: کیوان شفیعی - برای زندانیان سیاسی‌­ای که شکار یک نظام کهنه بودند، ما نه در آرزوی عفو بودیم و نه در پی‌ بخشش و بزرگواری. ما حق آزادی و ابراز وجود و انقلاب را برای صدها انسان شجاع و وفاداری (معتقد) طلب کردیم، که در زندان‌ها و بازداشت­‌گاه‌ها...

لیلا دانش - شور و شوق مبارزه برای خلاصی از نکبت حکومت اسلامی سرتاسر ایران را گرفته است. خشم و اراده‌ی تغییر، وجه غالب این جنب و جوش است بدون این که از شعار اولیه و محرک خود «زن زندگی، آزادی» فراتر رفته باشد. با این حال، قدرت این اعتراضات به روشنی نشان می‌دهد که زمین...

بیژن هدایت - «ایندیپندنت فارسی»، رسانه‌ی بورژوایی خبری‌- تحلیلی ایران و جهان، سه‌شنبه پنجم مهر ۱۴۰۱، بیست و هفتم سپتامبر ۲۰۲۲، تیتر زده: «شاهزاده رضا پهلوی و شماری از چهره‌های سرشناس در اطلاعیه‌ای از اعتراضات و اعتصابات ملت ایران علیه حکومت جمهوری اسلامی حمایت کردند.»...

بیژن هدایت - این روزها، روزهای شور و امید است: شور زندگی و امید تغییر! قتل فجیع مهسا (ژینا) امینی، به وسیله‌ی ماشین وحشت و جنایت جمهوری اسلامی، و به رغم تصورات خام آن‌ها که «صدا» را خفه و «شجاعت» را به بند کشیده‌اند، مولود این روزهای شور و امید شد! روزهایی نه به روال...

دن یاکوپوویچ - ترجمه‌ی: نسرین ابراهیمی - محور اصلی این مقاله، ارزیابی از سهم پایه‌ای آنتونیو گرامشی در تئوری انقلابی دگرگونی اجتماعی، به ویژه ادغام نقش حزب انقلابی به عنوان نهاد مرکزی مبارزه: جایگاه آن هم‌چون «شهریار جدید» و "تجمع روشن‌فکری"، رابطه‌اش با بازیگران...

لیلا دانش - به یاد جان باختگان آبان ۹۸ حاج داود، یکی از کسانی که بی تردید باید در دادگاه ویژه رسیدگی به جنایات حکومت اسلامی پاسخگو می‌شد. نه تنها به عنوان مجری سیاست و جزیی از دستگاه سرکوب، بلکه به عنوان یک شخص هم. در همین جهان نابرابر کنونی، هنوز امکان به محاکمه...

بیژن هدایت -  روزهای پایانی آبان ۹۸، یادآور روزهای خیزش پُر شکوه مردم اعماق علیه جمهوری اسلامی موحش سرمایه است. افزایش سه برابری قیمت بنزین، که از اولین دقایق بامداد جمعه، بیست و چهارم آبان، در رسانه‌های گروهی و شبکه‌های اجتماعی انعکاس یافت و به سرعت جامعه را...

راجان منون - برگردان: پروین اشرفی - چرا جنگ در اوکراین برای فقرای کُره‌ی زمین یک فاجعه است!  جان مینارد کینز، اقتصاددان مشهور بریتانیایی، کتاب "پیامدهای اقتصادی صلح" را در سال ۱۹۱۹ نوشت، کتابی که واقعا بحث‌برانگیز بود. او در آن کتاب هشدار داد که شرایط سخت‌گیرانه‌ی...

لیلا دانش - با تهاجم روسیه به اوکراین دیگر شکی نیست که رقابت‌، میلیتاریسم و جنگ افروزی‌های قدرت‌های بزرگ وارد مرحله‌ای می‌شود که در آن بازتعریف نظام جدید بین‌الملل تنها بر بستر جنگ و ویرانی ممکن است.  در واکنش به صحنه‌ی این جنگ، دو دستگی بسیار آشکاری با کوبیدن بر طبل...

بیژن هدایت - باز هم جنگی دیگر! این بار در اوکراین، کشوری در اروپای قاره، و در برابر چشمان ناباور و هراسان مردمان بسیاری که جنگ را پدیده‌ای «خارجی» و مربوط به جوامع «عقب‌مانده‌ای» چون عراق، افغانستان، سوریه و... قلمداد می‌کردند؛ گویی که جنگ در «سرشت» مردمان آن جوامع...

آنتونیو گرامشی - به یک معنا باید گفت که دموکراسی و فاشیسم دو روی یک سکه­‌اند، دو شکل متفاوت از فعالیتی واحد: فعالیتی که طبقه­‌ی بورژوازی برای ایجاد وقفه در مسیر پرولتاریا به انجام می­‌رساند. تزهای بین‌­الملل کمونیستی این ادعا را تأیید می­‌کنند، اما فقط در ایتالیا است...

بیژن هدایت - هزاران هزار مردم هراسان و نگران از دار و درفش نیروهای وحش طالبان، همه چیز را به جا می‌گذارند، جان به دست می‌گیرند، و به فرودگاه کابل هجوم می‌آورند، تا شاید بتوانند از جهنم تن سوزی که در انتظارشان است بگریزند. تصاویر عذاب آور و تکان دهنده است و جان را به...

لیلا دانش - اعتراض و اعتصاباتی که سرتاسر ایران را فرا گرفته، در طول حکومت اسلامی بی سابقه بوده است. کمتر دولتی می‌توان یافت که از چنین وضعیتی در جامعه نگران موجودیت خود نشود. با این حال، در رفتار سران حکومت هنوز نشانی از اضطراب و نگرانی جدی‌ای نیست. طنز تلخی است که نه...

فهیم آزاد - «در هر رشته‌یی از دانش، خواه شناخت طبیعت باشد و خواه جامعه، باید از واقعیت آغاز کرد. نباید روابط را در ذهن آفرید و سپس آن‌ها را به واقعیت عینی تحمیل کرد.»(ف. انگلس) در وضعيت کنونی، با وجود نفرت عمیق مردم از نیروهای اسلام سیاسی در هیات طالبان و هم‌رهان، به...

فهیم آزاد - با رفتن ترامپ و روی کار آمدن دموکرات‌ها به رهبری بایدن، که در درازمدت به هیچ عنوان پایان «ترامپیسم» و میراث آن در سیاست داخلی آمریکا نیست، جناحی از هیات حاکمه به رهبری اشرف غنی امیدش را به تغییر سیاست‌های دولت جدید آمریکا در قبال طالبان و متحدان داخلی و...

مارچلو موستو - ترجمه‌ی: امیرحسین محمودی - شرح پیش‌گامانه‌ی مارکس از شکل «بیگانگی کار» بخش ارزش‌مندی از کار او است. بیگانگی از نظر مارکس، مفهومی بنیادی برای درک سرمایه‌داری و نحوه‌ی برچیدن آن است. آثار اولیه‌ی مارکس درباره‌ی بیگانگی از زمان انتشارشان در دهه‌ی ۱۹۳۰...

استیو جونز - دوره‌­ی گرامشی در تورین با افزایش نظامی‌گری دولت ایتالیا هم‌راه بود و جهشی به سوی جنگ تلقی می‌­شد. ایتالیا که از تشکیل امپراتوریِ کبیر خویش به دلیل اتحاد دیرهنگام خود محروم شده بود، تصمیم به اشغال بخشی از شمال آفریقا در قالب چند بندر لیبی گرفت. با وجود...

رودُلف شلزینگر - ترجمه‌ی: فریبرز فرشیم و نرمین براهنی - آن‌چه که می‌خواهم در این‌جا مورد بحث قرار دهم، فقط تاریخ و آگاهی طبقاتی نیست،* بلکه مرحله‌ی خاصی از تحول فلسفی لوکاچ است.[۱] مارکس، هشتاد سال پیش از افرادی مثل لوکاچ و راقم این سطور، در رساله‌ی دکترای خود، ناگزیر...

منصور حکمت - مقدمه به مقاله‌ی کارل مارکس درباره‌ی کار مولد و غیر مولد تمایز کار مولد و غیر مولد یکى از مولفه‌هاى مهم در نقد مارکس بر نظام سرمایه‌دارى و بر اقتصاد سیاسى است. فرمول‌بندى دقیق مارکس از این مقولات نه فقط به وى امکان می‌دهد تا منشا ثروت و سود طبقه‌ی بورژوا...

علی رها - درآمد «جناب واگنر گفته است: "نظریه‌ی ارزش" مارکس، سنگ‌بنای نظام سوسیالیستی اوست. اما از آن‌جا که من هرگز "نظامی سوسیالیستی" نساخته‌ام، این فانتزی صرفا اثر واگنر است.»(مارکس، «یادداشت‌ها درباره‌ی واگنر»، ۱۸۸۱) گفتاورد بالا یکی از آخرین نوشته‌های مارکس است.(۱)...

آرنولد هاوزر - برگردان: ج. بهروزی - مفهوم بیگانگی هیچ مفهومی بهتر از بیگانگی مبین سرشت و خاستگاه بحران‌های فرهنگی زمانه‌ی ما نیست. این مفهوم ـ‌ اگر چه همیشه با همین کلمه بیان نمی‌شده‌ ـ از پاسخ روسو به‌‌ پرسش معروف آکادمی دیژون تا کتاب فروید به‌‌ نام «تمدن و...

محمد مختارى - اگر سانسور تفتيش‏ و مميزى در ابزارها و اشكال و امكانات انديشه و بيان، پيش‏ از انتشار باشد، جامعه‌ى ما با واقعيتى بس‏ گسترده‌تر و پيچيده‌تر و عميق‌تر روبروست، كه مشكل كتاب و مطبوعات و خبر، و اداره و سياست سانسور، تنها بخشى از آن است. اين مشكل، ابعاد...

گفت‌وگوی رابرت هاکت با نوام چامسکی - ترجمه‌ی محمود حایری - سادگی دل‌نشین و زیبای دفتر چامسکی در دانشکده - یک میز گرد کوچک با چند صندلی اداری، لپ‌تاپی روی یک میز تحریر خلوت‌- در تناقض با شهرت او به‌ عنوان یکی از روشن‌فکران عمومی پیش‌رو در جهان است. نوام چامسکی که اکنون...

آگوست ببل - ترجمه‌ی: م. امید - توضیح مترجم: مطلبى كه در زير ملاحظه مى‌كنيد، برگردان آزاد قسمت‌هايى از «جامعه‌ى آينده»، Society of the Future، نوشته‌ى آگوست ببل مى‌باشد. احزاب بورژوايى، به ويژه در چند دهه‌ى اخير، زمين و زمان را از جار و جنجال پيرامون مساله‌ى محيط زيست...

نازنین و یامین - از دهه‌ی هشتاد میلادی حمله‌ی کاپیتالیسم به اردوی کار به طور فزاینده‌ای گسترده‌تر شده؛ حیات و محیطزیست به طرز جبران‌ناپذیری رو به ویرانی گذاشته؛ شکاف طبقاتی، فقر، بیکاری، قحطی، جنگ و مهاجرت... در ابعاد افسانه‌ای گسترش یافته‌اند. حتی آکادمیست‌های بورژوا...

بیژن هدایت - در روزهای پایانی آبان ۹۸، آتشفشان خشم تلنبار شده‌­ی سالیان دور و دراز مردم اعماق علیه ستم و استثمار مشدد جمهوری اسلامی فوران کرد و آتش بر خیمه­‌ی حاکمان آدم‌کُش سرمایه در ایران انداخت. خبر به ظاهر مربوط به افزایش سه برابری قیمت بنزین بود، که از اولین...

اریک هابسبام - برگردان: محمد رضا آذر، لیلا حسین زاده - مبنای عینی اومانیسم مارکس، و هم‌­چنین مبنای عینی تئوری تکامل اجتماعی و اقتصادی، تحلیل او از انسان به عنوان حیوانی اجتماعی است. انسان- یا به بیان بهتر نوع بشر- کار می‌­کند، یعنی وجود خود را در اعمال روزانه، تنفس،...

لیلا دانش - به یاد در خون­‌خفتگان نیزارهای ماهشهر مقدمه: وقایع آبان ۹۸، رابطه‌­­ی مردم با جمهوری اسلامی را برای همیشه تغییر داد. اکنون دیگر روشن است که حکومت، طرح سرکوب اعتراض به گرانی بنزین را پیش از اعلام خبر تدارک دیده بود. با فشار فزاینده­‌ی گرانی و کاهش قدرت خرید...

یانیس واروفاکیس - ترجمه سینا چگینی - اجلاس سران کشور‌های حوزه‌ی یورو در دوازدهم ژوییه (بیست و یکم تیر)، شرایط تسلیم‌اش را بر الکسیس سیپراس، نخست وزیر یونان که از بدیل‌­ها وحشت داشت، دیکته کرد و او همه‌ی آن‌ها را پذیرفت. یکی از این شرایط، درباره‌ی واگذاری مالکیت اموال...

مارچلو موستو - ترجمه: بهرام صفایی - ۱. رهاورد مارکس برای بین‌الملل انجمن بین‌المللی کارگران - که در بیست و هشتم سپتامبر ۱۸۶۴ در لندن پایه‌گذاری شد - سازمانی بود با چندین جریان مختلف سیاسی که توان هم‌زیستی با یک­‌دیگر را داشتند. اتحادیه‌گرایان رفرمیست از انگلستان،...

آندرو كليمن - ترجمه‌: حسن مرتضوی - كاپيتال را چگونه ارزيابی نكنيم سرمايه‌داری در خلال يك سده و نيم پس از زمانی كه ماركس كاپيتال را نوشت، تغييرات چشم‌­گيری كرده است. اكنون نظامی است كه تقريبا همه‌ی جهان را بلعيده و نقش ماليه (finance) در چند دهه‌ی گذشته بيش از پيش...

تونی کلیف – ترجمه‌ی: هوشنگ سپهر در بهار سال ۱۹۸۲، اسرائیل کشور لبنان را مورد تهاجم نظامی قرار داد و به کشتار وحشیانه‌ی مردم لبنان و پناهندگان فلسطینی در آن کشور پرداخت. تونی کلیف، سوسیالیست انقلابی یهودی‌تبار که در سال ۲۰۰۰ از میان ما رفت، در تابستان همان سال ‏‏۱۹۸۲...

نازنین و یامین - نوشتار زیر نگاهی گذرا به روژاوا[۱] و تاریخچه تاسیس «فدراسیون شمال کردستان»، نقش حزب کارگران کردستان و رهبری این حزب دارد. به دنبال به پایه های مادی پاگیری روژاوا می‌پردازد و این رُخداد را در بطن مناسبات اقتصادی، سیاسی، تاریخی و ژئوپولیتیکی خاورمیانه...

بریس ییلدریم و فاتی بنلی‌سوی - ترجمه: نرگس ایمانی - ممکن است به همین زودی‌ها در ماه مارسِ پیش رو، در ترکیه شاهد برپایی همه‌پرسی در مورد یک نظام ریاست ‌جمهوری اقتدارگرایانه باشیم؛ با این حال، تحول بناپارتیستی اردوغان نه نویدبخش ثبات طبقه‌ی حاکم خواهد بود و نه راه‌حلی...

لیلا دانش - مقدمه: سال ۲۰۱۴ میلادی صدمین سال­گرد جنگ اول جهانی بود و در عین حال که شماری از رسانه­‌های جهانی مشغول بررسی و مرور وقایع این جنگ، دلایل آن، گستردگی­‌اش، میزان خسارات جانی و مالی و تدارکاتی‌­اش بودند، دو واقعه احتمال وقوع یک جنگ ویران­‌گر دیگر در مقیاس...

پاناگیوتیس سوتیریس - ترجمه: احمد سیف - سوم ژوییه برای الکسیس سیپراس، نخست وزیر یونان، لحظه‌ی مهمی بود. در برابر جمعیتی انبوه در میدان «سینتگما» با استفاده از عباراتی از شاعر بزرگ اندریاس کلواس - «آزادی به شرف و جسارت نیاز دارد»­- سخن‌رانی آتشینی به نفع رای «نه» کرد....

بیژن هدایت - لوزان، سیزدهم فروردین ۱۳۹۴، پس از سال­‌ها مذاکرات آشکار و پنهان، کشمکش‌­ها، جار و جنجال­‌ها، سرانجام «توافق» که نه، «تفاهم» هسته‌­ای بین جمهوری اسلامی و گروه ۱+۵ یک منعقد شد! «تفاهم» لوزان، در همان حد که بیانیه­‌ی آن آشکار می­‌کند، مُهر پایانی بر...

لیلا دانش - جنگ سنگر به سنگر مبارزان کوبانی با تروریست­‌های سازمان یافته در دامن آمریکا و ناتو می‌­تواند آغازی باشد برای ختم وضعیت فجیعی که همین نیروها سال­‌های سال است در خاورمیانه به وجود آورده‌­اند. مقاومت حماسی کوبانی می­‌تواند آغازی باشد بر ختم جنایت علیه مردم...

پرویز قاسمی - طی سال­‌هایی که عبدالله اوجلان در زندان حکومت ترکیه محکومیت ابد خود را می‌گذراند، تحت تأثیر جنبش زاپاتیستی مکزیک و نظرات تئوریک موری بوکچین (Murray Bookchin) و البته تردیدهایش پس از فروپاشی اتحاد شوروی و اردوگاه شرق نسبت به راهی که تا آن زمان پیموده...

فریدا آفاری * - مقدمه تا به حال کتابی ۶۸۵ صفحه‌ای در مورد سرمایه­‌داری در صدر کتاب‌های پر فروش "آمازون" و فهرست "نیویورک تایمز" قرار نگرفته است. چه باعث شده که چنین مجلد قطور و پیچیده‌ای در طی چند ماه پس از انتشار ترجمه‌­ی انگلیسی آن توسط کلیه‌­ی روزنامه‌ها و نشریات...

نائومی کلاین - ترجمه: مهرداد امامی - راه غلبه بر پوتین، اشباع بازار اروپا از گازهای طبیعی استخراج شده در آمریکاست، یا صنعت استخراج گاز تمایل دارد که ما چنین باور کنیم. به‌ عنوان بخشی از هیستری فزاینده‌‌ی ضد روسی، دو لایحه تقدیم کنگره‌­ی آمریکا شده است ـ یکی در مجلس...

امانوئل والرشتاین - ترجمه: خسرو صادقی بروجنی - «توسعه‌ی تاریخی سرمایه‌داری به اجبار به کالا کردن همه چیز سوق داده می‌شود.» «جهان ما فروشی نیست»؛ این شعاری است که معترضین به روند غیر دموکراتیک جهانی‌ سازی هر ساله در نشست‌های کشورهای عمده‌ی سرمایه‌داری سر می‌دهند....

بیژن هدایت - باز هم انتخاباتی دیگر؛ این بار، انتخابات یازدهمین دوره‌­ی ریاست جمهوری اسلامی! این انتخابات، هر چند که حامل مهم­‌ترین فاکتورهای مرسوم سایر انتخابات ریاست جمهوری اسلامی است؛ اما مُهر یک ویژگی برجسته - و تعیین کننده در حیات جمهوری اسلامی- را نیز بر پیشانی...

جين هاردی و آدرين باد - برگردان: پرويز قاسمی - جنگ‌ها و بحران‌های بزرگ به آهنگ تحولات در درون و در ميان کشور‌های سرمايه‌داری سرعت می‌بخشند و منجر به صف‌بندی‌های جديد و تغيير در جغرافیای سیاسی جهان سرمایه‌­داری می‌گردند.(١) هنگام نوشتن اين مقاله، آشفتگی در بازارهای...

لیلا دانش - اگر لشکرکشی اول آمریکا به خلیج (۱۹۹۱) و جنگ با عراق توانست اولین محصول جهان یک قطبی را به نمایش بگذارد، اما دو جنگ دیگرآمریکا در عراق و افغانستان تنها نشان استیصال و موقعیت بی ثبات و نامطمئن اژدهای چندسری بود که از تصور بی فردایی، امروزش را نیز بر خود و...

هَری کليور - برگردان: وحيد تقوی -  (درباره‌­ی تداوم اهميت تئوری مارکسی ارزش مبتنی بر کار در بحران دولت برنامه‌ريز کينزی) - طی تقريبا ده سال گذشته، در ميان يک بحران ژرف و طولانی بين‌المللی فرمان‌روایی سرمايه‌داری، تئوری مارکسی ارزش مبتنی بر کار، آماج نقدهای شديد هم...

سام میلر و هریسون فلاس - ترجمه‌: مهرداد امامی - توضیح مترجم: مقاله‌ی پیش‌رو از جمله تحلیل‌های معدودی است که سعی دارد بدون شکستن کاسه‌کوزه‌ها بر سر طبقه‌­ی کارگر و تهی‌دستان شهری و روستایی آمریکا از ساز و کار قدرت‌گیری و محبوبیت چهره‌ای اقتدارطلب مثل ترامپ پرده بردارد....

یورگ لاو - در شماره‌ی هفته‌ی گذشته‌ی هفته‌ نامه‌ی آلمانی «دی تسایت» (Die Zeit) نوشته‌ی کوتاهی در مجموعه‌ی ویژه‌ی مارکس منتشر شده بود تحت عنوان «اول، آمریکا»، که در آن نویسنده کوشیده است با ارائه‌ی مراجع و منابعی نشان دهد که این شعار نه تازه است، نه صرفا ساده، ابلهانه...

بیژن هدایت - شبحی بر فراز ایران در گشت و گُذار است: شبح تحریم‌­های اقتصادی هر دم فزاینده و جنگ به مثابه نقطه‌­ی پایان احتمالی بر خط متداوم تحریم­‌های اقتصادی! تهدیدات نظامی گاه و بی گاه اسرائیل علیه تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی، و هم‌­چنین حضور دایمی و خودنمای گُزینه‌­ی...

نسیم روشنایی - این نوشتار به طور مختصر حول و حوش این پرسش‌­ها می‌­گردد: اتحادیه‌­ی اروپا چیست و دلایل شکل‌گیری آن چه بوده است؟ چه نقش و تاثیراتی بر کشورهای عضو داشته است؟ منافع چه کسانی را متحقق می‌­کند و آیا باعث ارتقای سطح زندگی کارگران و فرودستان شده است؟...

تونی کلیف - مترجم: کیوان شفیعی - بی‌ شک شفاف‌ترین شرح و بیان پدیده‌­ی "اعتصاب گسترده"، کار کلاسیک رزا لوگزامبورگ است، به نام "اعتصاب گسترده، حزب سیاسی و اتحادیه‌های کارگری" که مربوط می‌شود به نقش اعتصاب گسترده در تغییر و تبدیل طبقه‌­ی کارگر به یک واحد رزمی، و...

آنتونیو گرامشی - برگردان: آمادور نویدی - بر این باورم که زندگی یعنی موضع گرفتن و جهت‌دار بودن... بی‌تفاوتی جسم بی‌حرکت و فاقد ارزش تاریخ‌ست. بی‌تفاوتی با قدرت زیاد در تاریخ عمل می‌کند. بی‌تفاوتی منفعلانه عمل می‌کند، اما عمل می‌کند... بی‌تفاوتی و بی‌توجهی، طفیلی‌گری و...

میشل لووی - ترجمه: محمدرضا جعفری - بحران زیست‌محیطی، با به‌ خطرانداختن تعادل طبیعی محیط زیست، نه ‌تنها گیاهان و جانوران، بلکه به‌ طور خاص سلامتی، شرایط زیست و بقای نوع انسان را نیز با خطر مواجه می‌کند. بنابراین برای درک اولویت اخلاقی و سیاسی دفاع از تنوع زیستی و...

امین حصوری - در ایران، روحانیان همواره به طور تاریخی با حاکمان هم­بسته بوده­‌اند (هم‌­بستگی متولیان نهاد مذهب و نهاد حکومت) و «قدرت»، هر چند در سهم­‌های نابرابر، همیشه به نحوی میان آن­‌ها توزیع می‌­شده است؛ برای مثال نهاد آموزش و نهاد قضاوت در انحصار مطلق روحانیان...

فرشيد فريدونى -  بخش اول بدون زياده‌روى، تاريخ قرن گذشته‌ى ايران را مى‌توان به صورت کشمکش دولت با اسلاميان پيرامون برنامه‌ريزى و تحقق سياست توسعه‌ى اقتصادى و مدرنيزاسيون اجتماعى تدوين کرد. اين تضاد که البته جنبه‌هاى فلسفى و تاريخى دارد، بدون در نظر داشتن عواملى که در...

نیما منصوری - سرکوب آزادی بیان، محدود کردن رسانه‌ها، توقیف مطبوعات، سانسور کتاب و زندانی کردن نویسندگان و روزنامه‌نویسان، از بخش‌های ثابت و همیشگی گزارش‌های خبری درباره‌ی ایران است. در نظام‌های ایدئولوژیک، برخورد دولت‌ها با مطبوعات و دیگر فعالیت‌های فرهنگی برخوردی است...

جعفر رسا - تئورى اقتصادى ماركس‏ درباره‌ى نظام سرمايه دارى، فقط نظريه‌اى براى نشان دادن محدوديت تاريخى اين نظام و تشريح علل فروپاشى آن در اثر تناقضات درونى‌اش‏ نيست. نتيجه‌ى طبعى اين تئورى، در عين حال نشان دادن اين مساله‌ى اساسى است كه چرا بر متن اين نظام، مى‌توان و...

الكس كالینیكوس - ترجمه: روزبه آغاجری - در بیش‌تر سال‌هایِ دهه‌ی نودِ میلادی درست مانند سگی مرده با او برخورد می‌كردند؛ كارل ماركس بابِ روز نبود. از سالِ گذشته یا چیزی در همین حدود گزارشگرانِ نشریه‌هایِ پرنفوذی مانند Fintional times و New yorker مقاله‌هایی را در تأیید...

پرویز قاسمی -  آزادی عقیده و زندان سیاسی همان طور که می‌دانیم اکنون در کشورهای پیشرفته­‌ی سرمایه‌داری، زندان سیاسی و زندانی سیاسی وجود ندارد، یعنی کسی را به دلیل عقایدش و تحت هیچ کدام از عناوین مصطلح در ایران مثل امنیتی و دارای عقاید براندازنده، نشر اکاذیب، تشویش...