لیلی

پیر پره – برگردان: محمد رجب‌پور –

پیر پره (Pierre Perret) متولد نهم ژوئیه‌ی ۱۹۳۴، ترانه‌سرا، آهنگ‌ساز و خواننده‌ی معاصر فرانسوی است. در کارهای او می‌توان ترانه‌های ضد جنگ، ضد فاشیسم، ضد استثمار کارگران، ضد تخریب محیط‌زیست، ضد دخانیات و ضد سقط‌جنین را یافت. ترانه‌های او با لحنی کودکانه و ظاهرا ساده و با نیش‌خندی تلخ، مسایل مهمی را مطرح می‌کنند. ترانه‌ی «لیلی» که در سال ۱۹۷۷ میلادی انتشار یافت، تبدیل به یکی از آثار کلاسیک ضد نژادپرستی شد.

همه می‌گفتن خوشگله لیلی
اهل سومالی بود لیلی
سوار یه قایق پُر از مهاجر
همه پُر شور و شوق
می‌اومدن پاریس
خالی کنند سطل آشغالا رو.

لیلی باور داشت
تو سرزمین ولتر و هوگو
همه برابرند.
هر چند تلخ بود حرف دوبوسی
که یه سفید دو تا سیاه می‌ارزه.

عاشق آزادی بود لیلی
رویای برادری می‌دید لیلی.
اما وقتی رسید پاریس
مهمون‌دار هتل خیابون سکرتان
بهش گفت: راه نمی‌دن سیاها رو.

از تو کامیونا جعبه خالی می¬کرد لیلی
گرفتار کارای کثیف شد لیلی
داد می¬‌زد: «آهای گُل کلمیه، بدو بیا بخر گُل کلمیه.»
برادرای هم‌رنگش با مته بادی می‌کندن خیابونا رو
هم‌راهی می‌کردن لیلی رو.

وقتی یکی صداش می‌زد سفیدبرفی
زود خام می‌شد لیلی
بامزه بود، بهش می‌گفتن سفیدبرفی
سر از پا نمی‌شناخت لیلی
هر چند که دلش خون بود لیلی.

عاشق یه سفیدِ خوشگلِ موفرفری شد لیلی
که می‌خواست ازدواج کنه با لیلی
اما خونواده‌ی پسره بهش گفتن:
– «ما نژادپرست نیستیما
اما این کار واسمون قباحت داره.»

رفت آمریکا لیلی
به این کشور بزرگ دموکراتیک لیلی
باورش نمی‌شد لیلی
که اون جا هم رنگ نومیدی سیاهه
اما توی یه میتینگ تو شهر ممفیس
آنجلا دیویس رو دید لیلی
که بهش گفت:
– «بیا این جا خواهر کوچولوی من
با اتحاد و هم‌دلی آدم ترسش می‌ریزه
از گرگایی که کمین کردن توی راه.»

و واسه¬‌ی غلبه بر ترسش بود لیلی
که بالا برد مشت محکمش رو لیلی
و هم‌راه شد با کاکاسیاهایی
که آتیش می‌زدن اتوبوس‌هایی
که سوار نمی‌کردن سیاها رو.

توی مبارزه‌ی روزانه‌ات لیلی
کسی رو خواهی شناخت لیلی
کودکی رو که یه روز به دنیا می‌آد
کودکی به رنگ عشق
به رنگ پیروزی و فتح.

همه می‌گفتن خوشگله لیلی
اهل سومالی بود لیلی
سوار یه قایق پُر از مهاجر
همه پُر شور و شوق
می‌اومدن پاریس
خالی کنند سطل آشغالا رو.

– برای شنیدن این ترانه می‌توانید به آدرس www.youtube.com/watch?v=s1LwIKW2DX0 مراجعه کنید.